Hoe milieuvriendelijk is een elektrische auto eigenlijk?

Op papier stoot een elektrische auto geen CO2 uit en een benzine- of dieselauto wel. En voor een deel klopt dat, een elektrische auto heeft geen dampende uitlaat en een brandstofauto wel. Ik hoor je denken: ‘Maar die stroom moet toch ook gemaakt worden?’ Helemaal waar, maar dat geldt ook voor de benzine. Het opboren en raffineren van olie is evenmin een heel schoon proces. Het eerlijk vergelijken van elektrische auto’s met brandstofauto’s is dan ook niet zo eenvoudig. 

De schadelijke stoffen die vrijkomen bij het rijden noemen we directe uitstoot. CO2 is een bekend voorbeeld, maar ook stikstof, roet en fijnstof zijn vormen van uitstoot. Daarnaast heb je indirecte uitstoot. Dat zijn schadelijke stoffen die niet direct bij het rijden vrijkomen, maar die wel onvermijdelijk zijn. Indirecte uitstoot begint al bij de productie van een auto en de brandstof of elektriciteit. Dit loopt door tot het moment dat een auto gesloopt wordt. Als je wilt weten hoe groot de impact van een auto op het milieu is, moet je dus eigenlijk naar de directe en indirecte uitstoot gedurende een heel autoleven kijken. 

Een elektrische auto maken is niet schoon 

BIj het produceren van een auto komt veel uitstoot vrij. De grondstoffen moeten worden vervoerd naar de fabriek, het staal en aluminium moet worden gemaakt en de robots die de auto’s in elkaar schroeven verbruiken behoorlijk wat stroom. Worden de auto’s in Japan, Korea of Amerika gemaakt, dan moeten ze ook nog per boot deze kant op.  

Het produceren van een elektrische auto is vervuilender dan het maken van een benzine- of dieselauto en dat komt vooral door het batterijpakket. In een accu zitten een hoop bijzondere grondstoffen, zoals nikkel, kobalt en lithium. Het delven van die stoffen gaat gepaard met de nodige uitstoot. Terwijl die ‘groene’ elektrische auto staat te fonkelen bij de dealer heeft hij qua uitstoot al een flinke achterstand opgelopen op de brandstofauto: bij de productie van een EV wordt ongeveer 30 tot 50 procent meer uitgestoten dan bij de productie van een brandstofauto.  

Schoner onderweg 

Gelukkig maakt de elektrische auto veel goed in zijn werkzame leven. Eenmaal onderweg heeft een elektrische auto veel minder uitstoot dan een brandstofauto. Soms worden elektrische auto’s ook wel emissieloze auto’s genoemd (emissie is een ander woord voor uitstoot), maar dat is niet juist. Nog los van de indirecte uitstoot slijten ook bij een elektrische auto de banden en remmen, en daarbij komt fijnstof vrij. Een elektrische auto heeft dus ook directe uitstoot, alleen veel minder dan een benzine-auto. 

Hoe schoon een elektrische auto echt is, hangt vooral af van hoe je de elektriciteit opwekt. In het meest gunstige geval doe je dat alleen met zonne- en windenergie. Bij de productie van groene stroom komt nauwelijks CO2 vrij en je bent dan duurzaam onderweg. In de praktijk hebben we nog een flink tekort aan groene stroom en wekken we een groot deel van onze energie op met kolen- en gascentrales.  

Toch werken zelfs die vervuilende kolencentrales efficiënter dan de benzine- of dieselmotor van een auto. Zelfs als je alleen maar op grijze stroom zou rijden, is een elektrische auto per gereden kilometer nog iets schoner. Daarnaast is er überhaupt geen schone manier om benzine of diesel te maken. Bij het boren naar olie en het raffineren komen veel schadelijke stoffen vrij, om het over zinkende olietankers en lekkende olieleidingen nog niet te hebben. 

Kijk je naar de gemiddelde energiemix in Europa, dus de combinatie van groene en grijze stroom die we opwekken, dan is een elektrische auto ongeveer 50 à 60 procent minder vervuilend per gereden kilometer. Niet honderd procent schoon dus, maar wel een flinke winst! 

Schonere lucht in steden 

Voor CO2 maakt het niet uit of het uit de uitlaat van een auto of de schoorsteen van een elektriciteitscentrale komt, elke gram draagt evenveel bij aan de opwarming van de aarde. Met fijnstof en stikstof is dat anders, daarbij maakt het wél uit waar je het uitstoot. Omdat een elektrische auto geen dampende uitlaat heeft, kan hij helpen om de luchtkwaliteit in drukke steden of langs drukke wegen flink te verbeteren. 

Slopen maar! 

Als een auto op een gegeven moment op is, dan rest niets anders dan de sloop. Of eigenlijk recycling, want we kunnen tegenwoordig bijna alle grondstoffen volledig hergebruiken. Ook de accu’s van elektrische auto’s kun je recyclen. Dat is weliswaar iets moeilijker dan het recyclen van een benzinemotor, maar ten opzichte van de productie is recycling een hele kleine uitstootfactor. 

Lees ook: Hoe lang gaat de accu van een elektrische auto mee?

Het totaalplaatje 

Hoewel de elektrische auto dus met een achterstand begint, stoot hij elke gereden kilometer flink minder uit. Afhankelijk van het type elektrische auto, zal hij al na 30.000 tot 60.000 kilometer schoner zijn. Gelukkig gaan moderne auto’s veel meer kilometers mee en dus komt de EV onderaan de streep als winnaar uit de bus. Ga je uit van een levensduur van 200.000 kilometer, dan is een gemiddelde elektrische auto zo’n 35 procent schoner, bij 300.000 loopt dat verschil al op tot zo’n 50 procent. 

Is een elektrische auto schoner dan een benzine- of dieselauto? Ja. Is een elektrische auto goed voor het milieu? Niet echt. Natuurlijk kun je beter met een elektrische auto onderweg zijn dan met een benzine-auto, maar fietsen of de trein pakken is nog steeds duurzamer. Elektrisch rijden is een goede manier om de uitstoot van ons verkeer flink omlaag te brengen en de luchtkwaliteit in steden te verbeteren, maar het is geen uitstootloos wondermiddel.